Thanh tra Bộ Ngoại giao ra đời trong bối cảnh đất nước bước vào nhiệm vụ mới, vừa khôi phục phát triển kinh tế miền Bắc, vừa đấu tranh giải phóng miền Nam. Từ những ngày đầu thành lập, bộ máy làm công tác Thanh tra chủ yếu nhằm đảm bảo pháp chế, giữ vững kỷ cương tại cơ quan mình.

 Sau khi Luật Thanh tra ra đời, nhằm tăng cường chất lượng và hiệu quả công tác thanh tra, đáp ứng yêu cầu nâng cao vai trò và hiệu lực quản lý nhà nước trong giai đoạn mới, ngày 11/3/2014 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định 17/2014/NĐ-CP quy định về tổ chức và hoạt động của Thanh tra Ngoại giao. Có thể nói, việc ra đời của Nghị định 17/2014/NĐ-CP đánh dấu một bước ngoặc trong sự phát triển của Thanh tra ngoại giao, cơ cấu tổ chức của Thanh tra Bộ được tăng cường, các Sở Ngoại vụ đã lần lượt bổ sung bộ phận Thanh tra, tạo thành một mạng lưới thanh tra chuyên ngành ngoại giao bao trùm khắp đất nước.

Trên tinh thần từng bước xây dựng, củng cố và kiện toàn ngành Thanh tra Ngoại giao, đoàn công tác đã tập trung tìm hiểu những thuận lợi, khó khăn, những bất cập trong công tác lãnh chỉ đạo, quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về đối ngoại tại địa phương, đồng thời nắm bắt những tâm tư, nguyện vọng của đội ngũ cán bộ, công chức Ngoại vụ địa phương để cùng nhau xác định những mục tiêu, giải pháp tối ưu nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực đối ngoại, từng bước xây dựng ngành Ngoại giao nói chung và đội ngũ cán bộ, công chức thanh tra ngoại giao nói riêng chuyên nghiệp, trách nhiệm, kỷ cương và liêm chính, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế./.